صول معاشرت،زندگی بهتر

یک شنبه 6 ارديبهشت 1394

صول معاشرت،زندگی بهتر

معاشرت در لغت به معنی آمیختن ،با هم زیستن ،با هم گفتن و شنیدن و با هم دوستی و الفت داشتن است. آدم ها برای اینكه منظور شان را بهتر به هم برساند و راحت تر با هم زندگی كنند،آداب و رسومی را به وجود آوردند. بعضی از این آداب و رسوم برای نشان دادن دوستی و احترام و بعضی از آن ها برای به هم نزدیك شدن و یا درست زندگی كردن است.آدم ها به همنشینی و هم صحبتی نیاز دارند و هر كسی دوست دارد كه در نظر دیگران خوب جلوه كند . دو صفت خوش گویی و خوش رویی از مهم ترین صفاتی است كه به خصوص در برخورد های اول باعث نزدیك شدن دیگران به ما می شود.

گذشته ها

امروزه ما به نشانه دوستی ، آشتی یا آشنایی با هم دست می دهیم. در گذشته ،انسان های اولیه چون همیشه سلاحی برای دفاع از خودشان در دست داشتند و آن را پشت خود یا در لباس شان پنهان می كردند،وقتی به هم می رسیدند دستشان را جلو می آوردند كه نشان بدهند سلاحی ندارند و برای دوستی آمده اند. این رسم از آنجا برای ما مانده است. یا در قرون وسطی كه مرد ها كلاهخود به سر می گذاشتند، وقتی به دوست و آشنایی می رسیدند، كلاهخود را بر می داشتند تا به طرف مقابل نشان دهند كه دوست هستند. امروزه بر داشتن كلاه به نشانه احترام و دوستی از آن دور مانده است.

معاشرت دو طرفه است

نمی توانیم از دیگران انتظار داشته باشیم كه مثلاً با ما به احترام رفتار كنند،حریم ما را محفوظ نگه دارند،امانت های ما را بر گردانند،از ما بدگویی نكنند و در زندگی خصوصی ما دخالت نكنند،و در مقابل خودمان را ملزم به رعایت این رفتارها در برابر آنها ندانیم . بهترین راه فهم توقع دیگران از ما این است كه ما خود را به جای آنها بگذاریم و تصور كنیم كه اگر ما جای آنها بودیم چه توقعی از طرف مقابل خود داشتیم.

مهرورزی

در دنیایی كه آدم ها بیشتر به فكر تأ مین مادیات هستند و كمتر به روابط عاطفی و انسانی می پردازند،بسیاری از مردم دچار تنهایی و افسردگی شده و روابط انسانی ضعیف تر و سطحی تر گشته اند. روابط خانوادگی،گرمی گذشته را از دست داده و بزرگتر ها اجترام و جایگاه مناسب گذشته را ندارند. در چنین شرایطی مهرورزی و محبت به دیگران باعث شادابی و نشاط در جامعه و سلامت انسان ها می گردد.

پیامبر اكرم (ص)اوج خرد و خردورزی را پس از دینداری ،مهربانی و محبت و خیر خواهی نسبت به همه ی انسان ها معرفی كرده است. گاه می توانیم با كمی از خود گذشتگی و چشم پوشی از مسائل جزئی و كم اهمیت،همراه خوبی در خوشی ها یا مشكلات دیگران باشیم و به عنوان همراهی خوب از طرف دیگران برگزیده شویم. مردمانی این چنین ،هرگز در زندگی تنها نمی مانند.

مهارت های یك ارتباط خوب

آنچه مسلم است معاشرت با دیگران و به دست آوردن روابط خوب به آسانی به دست نمی آید. این مسئله در مورد انواع معاشرت ها ،اعم از معاشرت های خانوادگی و دوستانه و معاشرت های آیینی و شهر وندی،صدق می كند. برای به دست آوردن یك رابطه ی خوب باید تلاش كرد و یادگیری مهارت هایی كه مفید هستند،می تواند یاری گرمان در رسیدن به هدف باشد. از جمله ی این مهارت ها می توان به موارد زیر اشاره كرد:

vمشخص كردن هدف خود

vارزیابی میزان رضایت خود

vارزیابی انتظارات خود

vتمرین تحمل كردن

vایجاد تعادل بین اعمال مثبت و منفی طرف مقابل

vغلبه بر حسادت

vخوش بین بودن در قضاوت نسبت به دیگران

vاجتناب از سرزنش كردن و تفكر منفی

سلام،اولین واژه ادب

سلام ،چراغ سبز آشنایی است. وقتی دو نفر به هم می رسند،نگاه ها كه به هم می افتد،چهره ها كه رو در رو قرار می گیرد،نخستین علامت صداقت و مودت،«سلام دادن» است و در پی آن،دست دادن و«مصافحه».بنابر این سلام دادن ،از اصول تحكیم پیوندهای اجتماعی است.

رعایت حقوق دیگران

كمتر روزی بر انسان می گذرد كه در آن با حقوق دیگران سر و كار نداشته باشد. این دیگران ممكن است همسر،والدین،فرزندان،خویشان،همسایگان،همنوعان و...باشند،كه هر گروه به نوعی در تكوین شخصیت انسان،تربیت،رفع مشكلات،سلامت و سعادت او نقش حیاتی داشته و دارند و هر یك حقی بر گردن انسان دارند كه بایستی در حد توان خود آن را به جای آورد و حرمت و حدود تمام كسانی را كه با آنان سر و كار دارد،مراعات نماید و هرگز به حریم دیگران تجاوز نكند.

كینه توزی،آفت اجتماعی

كینه توزی و لجاجت، ویژه ی روح های حقیر و همت های پایین است. بر عكس،آنان كه نظر بلند و روح بزرگ دارند،پوزش ها را می پذیرند،از خطاهای دیگران چشم می پوشند و از حق شخصی خویش می گذرد. بلند نظری انسان، عامل محبت دل های دیگران است. برای خود انسان نیز نوعی لذت روحی داردو با عفو و گذشت و چشم پوشی و نادیده گرفتن لغزش های دیگران، می توان دانه های محبت در دل آنها كاشت و به سلامت جامعه كمك كرد.

تواضع،كشاندن مردم به محبت

افتادگی و تواضع و فروتنی، یكی از ویژگی های مردم داری است. كسانی كه این خصلت را دارند ،می توانند مردم را دور شمع وجود خودشان جمع كنند،آن گونه كه پیامبر خدابود و انجام می داد. تكبر،پشت انسان ها و زیر پایشان را خالی می كند و مردم،از پیرامون افراد مغرور و متكبر و خود خواه،پراكنده می شوند. بر عكس، تواضع مردم را به محبت و عنایت و حمایت می كشاند.

صله رحم،ارتباط قوی تر

خویشاوندان،همانند شاخ و برگ درختان ، ارتباط شان با هم طبیعی است و قطع رابطه و رفت و آمد میان اقوام،عارضه ای ثانوی، بیماری اجتماعی و «آفت خانوادگی» به حساب می آید.روشن است كه قطع این رابطه،سردی و كدورت و جدایی دل ها را در پی دارد.سلام كردن و جویای حال شدن ،ارتباط بین قوم و خویش را بیشتر و قوی تر خواهد كرد.

عیادت بیمار، نمونه ی اخلاقی

از نمونه های بارز اخلاق معاشرت،رفتن به عیادت بیماران است.چه در شهری كه هستیم،چه با سفر به شهری دیگر،چه بیمارانی كه از خویشاوندان و فامیل اند،چه آنان كه دوست و آشنایند،و چه حتی عیادت بیماران غریب و بی دوست و آشنا!

تندرستی از نعمت های ناشناخته الهی است.آنكه بیمار می شود،چشم به راه دیدار و سركشی و احوال پرسی دوستان و بستگان است و از حضور آنان خرسند می شود.

مردم آزاری،مانع بزرگ

صفت ناپسند مردم آزاری مانع بزرگی برای ایجاد ارتباط با دیگران است.فرقی نمی كند كه سلب آسایش و آزار رسانی با حرف باشد یا عمل،مادی باشد یا روحی،برای فرد باشد یا جمع،شخصی باشد یا دولتی ،در خانه باشد یا در اجتماع. مردم آزاری به هر صورت اثرات منفی خودش را بر جا می گذارد.بعنوان مثال:آلودگی محیط زیست به هر شكل،ایجاد آلودگی صوتی،دیر وقت به مهمانی رفتن و ایجاد مزاحمت برای همسایگان و.....

خانواده ، اولین و بهترین آموزشگاه

خانواده اولین و بهترین مكان برای تربیت و آموزش ماست. اگر ما از همان كودكی نظم،صداقت،بردباری و نیكوكاری را از خانواده یاد بگیریم،می توانیم در بزرگسالی به عنوان انسان شایسته ای ،در جامعه ظاهر شویم. هم صفات خوب وهم صفات ناپسند، در خانه پایه ریزی می شود. وضع ظاهری و طرز لباس پوشیدن،سلام و احوالپرسی كردن،طرز صحبت كردن و غذا خوردن،رفتار با دوستان و همسایگان و...را در خانه و از خانواده می آموزیم.

كلید های شنیداری

vبی اعتنایی به حرفهای گوینده ،نشانه ی بی ادبی است.

vادب حكم میكند كه انسان در ظاهر،حالت پذیرش و قبول از خودش نشان دهد، هر چند در دل نپذیرفته باشد.

vنسبت به سخنان گوینده،باید تحمل و صبوری نشان داد و به آن گوش داد تا كلامش به پایان برسد

v. بریدن حرف دیگران شیوه ای ناپسند و دلیل كم ظرفیتی و بی ادبی است.

vشنونده نباید خود را داناتر از گوینده و استادش فرض كند و به گفته های او گوش ندهد،بی اعتنایی كند،و یا تصور كند هر چیز را می فهمد و نیازی به شنیدن و گوش دادن ندارد.

vاگر كسانی با هم صحبت می كنند و مایل نیستند دیگری سخنان شان را بشنود،نباید به صورت فضولی گوش داد.

كلیدهای گفتاری

vاستفاده از واژه های زیبا

vمختصر و مفید گفتن

vاگر نمی دانیم ،نگوییم

vصراحت بیان

vبا خوشرویی صحبت كردن

vبا صدای بلند صحبت نكردن

چند قاعده خوب

vشوخ طبعی،نمك زندگی

vهدیه،محبت را بیشتر می كند

vاندازه نگه داریم

vهمیشه شاكی نباشیم

vنیكی كردن را فراموش نكنیم

vظاهر ما نشانگر شخصیت ماست

vسپاسگزار باشیم

vهمیشه مودب باشیم

vهیچ گاه دشنام ندهیم

vكنترل خود را از دست ندهیم

vهمیشه وقت شناس باشیم

vحرمت بزرگترها را نگه داریم

vبه اشتباهات دیگران نخندیم

vفخر فروشی نكنیم

vبه فرزندان توجه كنیم

vدر معاشرت های خود خیلی دقیق باشیم

vباعیب جویان معاشرت نكنیم

vهمه را مودبانه صدا بزنیم

vطعنه نزنیم

نتیجه

مردم در همه جای دنیا،بنا بر فرهنگ، زبان ،محل زندگی و اعتقادات شان،آداب و قواعدی را قرار داده اند تا بتوانند با مسالمت و آرامش در كنار هم زندگی كنند. هر كس ،هر اندازه در رعایت این قواعد جدی تر و موفق تر باشد،به این آرامش كمك بیشتری كرده است. شاید بد نباشد در پایان هر روز،هر هفته یا هر ماه،یك جمع بندی از برخورد ها، ارتباط هاو رفتارهایمان نسبت به دیگران داشته باشیم.اشكالات و نقاط ضعف و قوت آن را ببینیم و منصفانه در باره ی آن قضاوت كنیم. در پایان با رفع اشكالات و تقویت نكات مثبت به شادی و آرامش خود و دیگران كمك نماییم.آداب معاشرت، قواعد زندگی مسالمت آمیز است و رعایت آنها،لازمه ی زندگی اجتماعی است.معاشرت و ارتباط سازنده با دیگران یكی از مهمترین و اصلی ترین نیازهای روحی و روانی انسانها است،كه در تكوین شخصیت اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی، تاثیری انكار ناپذیر دارد.

منابع

ýخانواده و تربیت مقالات اخلاق معاشرت

ýاخلاق معاشرت جواد محدث

ýاخلاق موفقیت در زندگی داریوش عرفانی فر

ýمهارتهای زندگی شهرام محمدخانی

ýچگونه معاشرت كنیم محمدتقی صالحی

ýآیین معاشرت علی محمد حیدری نراقی

نظرات شما عزیزان: